Του Δημήτρη Γκαγκαλίδη
- Η σύσταση της “Ισραηλιτικής Κοινότητα Ξάνθης” εγκρίθηκε το 1907
- Οι Εβραίοι της Ξάνθης μιλούσαν την διάλεκτο “Λαντίνο”
- Από το 1924 λειτουργούσε στην οδό Χατζησταύρου Συναγωγή (Χάβρα), Λέσχη και Σχολείο Εβραίων
- Οι περισσότεροι Εβραίοι της Ξάνθης έμεναν στο Πούρναλικ
- Οι πλούσιοι Εβραίοι κατοικούσαν στην π.Ξάνθη
- Ο πλουσιότερος ήταν ο Ισαάκ Ντανιέλ (σημερινό αρχοντικό – σπίτι γέννησης του Μ. Χατζιδάκη)
- Το Εβραϊκό νεκροταφείο βρίσκεται προς το χωριό Πετεινό
- Μετά το 1922 ο πληθυσμός στην Ξάνθη αυξήθηκε
- Ο Εβραϊκός Προσκοπικός σύλλογος λεγόταν “Μακάμπι”
- Η Ξάνθη διέθετε Εβραϊκά περιοδικά, εφημερίδα και θεατρικό σύλλογο
- Οι Εβραίοι της Ξάνθης ασχολούνταν με άλευρα, υφάσματα, ενδύματα, βυρσοδεψία και εμπόριο
- Κατά την Βουλγαρική κατοχή (1941) υποχρεώθηκαν να φορούν διακριτικό σήμα θρησκείας (Άστρο Δαβίδ)
- Στις 4/3/1944 οι Βούλγαροι συνέλαβαν όλους τους Εβραίους της πόλης και τους συγκέντρωσαν σε καπναποθήκη της οδού Σαλαμίνος
- Οι Βούλγαροι επιδόθηκαν σε λεηλασία των Εβραϊκών σπιτιών και καταστημάτων της Ξάνθης
- Οι Εβραίοι της Ξάνθης οδηγήθηκαν προς αφανισμό σε στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα (Πολωνία)
- Τον Μάρτιο του 2001 ο Δ. Ξάνθης πραγματοποίησε τιμητική εκδήλωση και τοποθέτησε αναμνηστική πλακέτα στην Καπναποθήκη συγκέντρωσης των Εβραίων στην οδό Σαλαμίνας
- Με την ιστορία των Εβραίων της Ξάνθης ασχολήθηκε με εκδόσεις,έρευνα και καταγραφή το ΠΑΚΕΘΡΑ.
Για την Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος 2020
Φωτο : Εβραϊκό νεκροταφείο Ξάνθης, τάφος Ι. Ντανιέλ
