Ο ρόλος του Εθνικού Ορφανοτροφείου Θηλέων Ξάνθης. υπήρξε καθοριστικός στην αντιμετώπιση του μεγάλου εθνικού προβλήματος της προστασίας των ορφανών, ιδιαίτερα σε εποχές μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όταν χιλιάδες παιδιά βρέθηκαν στην Ελλάδα έχοντας χάσει τις οικογένειές τους. Το Ορφανοτροφείο Θηλέων Ξάνθης συνέβαλε στην κοινωνική ένταξη πολλών παιδιών, προσφέροντάς τους τα απαραίτητα εφόδια για τη μετέπειτα ζωή τους. Πρόκειται για μία άγνωστη σελίδα της τοπικής ιστορίας της Ξάνθης, που δεν έχει καταγραφεί όπως θα της άξιζε.
Το Ορφανοτροφείο Θηλέων Ξάνθης άρχισε να λειτουργεί το 1923, επί μητροπολίτου Ξάνθης Πολυκάρπου, για να φιλοξενήσει τα ορφανά των προσφύγων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Όταν πρωτοδημιουργήθηκε το ίδρυμα στεγάστηκε στη συμβολή των οδών 9ης Μεραρχίας και Ελευθερίου Βενιζέλου στην Παλιά Πόλη της Ξάνθης. Τα ορφανά αγόρια κατοικούσαν στο Ορφανοτροφείο Αρρένων Ξάνθης που λειτουργούσε στη Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών (σημερινή Εκκλησιαστική Σχολή). Στο Ορφανοτροφείο Θηλέων Ξάνθης λειτουργούσαν εργαστήρια ραπτικής, πλεκτικής, υφαντικής και κεντήματος. Το 1973 το Ορφανοτροφείο μετονομάστηκε σε Κέντρο Μέριμνας Θηλέων Ξάνθης και λειτούργησε ως τέτοιο μέχρι το 1992.
Η έκθεση φωτογραφίας της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου βασίζεται κυρίως στο φωτογραφικό αρχείο της κ. Σοφίας Γαβριηλίδου, διευθύντριας του Ορφανοτροφείου από το 1954 έως το 1973.
Τα εγκαίνιά της έγιναν την Κυριακή 30 Αυγούστου 2015 και θα διαρκέσει έως το τέλος των γιορτών παλιάς πόλης 2015
